eBook

Simfonia e pambaruar

 

Autori:  Grigor Banushi

Çmimi: 1000 lekë

Faqe: 308

ISBN: 9789928217547

Përshkrimi:

… Pianistin e njihte. Këtë arriti ta konstatonte vetëm me vesh. Madje, për ta kapur më mirë, iu desh të mbyllte sytë disa herë. Analizoi me kujdes dhe me shpejtësi lëvizjet e duarve, manovrimin e pedalit, vallëzimin e gishtave mbi tastierë, mënyrën e veçantë se si lëvizte në çaste të caktuara dhe arriti në përfundimin e dytë, të fundmin. Instinkti e bëri të shfrynte, të shprehte fitoren, triumfin. Nuk u përmbajt dot dhe tha me zë:- Mikel Budini! Me drojë pa dy burrat që po e vëzhgonin. Kishin vështrim të egër. E përmblodhi veten dhe përsëriti me zë të ulët:- O Zot, Mikel Budini!

Nga asnjëra anë

Autori:  Julia Navarro

Përkthyes: Flavia Kaba

Çmimi: 1400 lekë

Faqe: 392

ISBN: 978-9928-366-91-7

Përshkrimi:

Liban, dje. Abir Nasri është ende adoleshent kur bëhet dëshmitar i vrasjes së familjes së tij gjatë një operacioni special të ushtrisë izraelite në jug të Libanit. Para trupave të pajetë të së ëmës dhe motrës së vogël, Abiri betohet se do të marrë hak. Izrael, sot. Çdo natë, fjalët kërcënuese të Abirit i dalin në ëndërr Jakov Bodenit, një ushtar që ka marrë pjesë në atë operacion teksa kryente shërbimin e detyruar ushtarak, duke u përballur me situatën e vështirë për të luftuar me armiq që në fakt nuk i kishte zgjedhur kurrë. Jakovi, bir i dy prindërve francezë, vazhdon të ndihet si i huaj në Izrael dhe përpiqet të mësohet me identitetin e ri, meqë ndër vena i rrjedh gjak hebre… Paris, sot. Pas tragjedisë, Abiri shkon në Paris të jetojë pranë të afërmve, ku është i shtrënguar të përballet me dy botë të kundërta. Nga njëra anë familja e ngushtë, e mbyllur në traditat më të rrepta, nga ana tjetër shoqëria perëndimore e hapur, që i ofron liri, e mishëruar nga dy gra: kushërira e tij Nura, që rebelohet ndaj autoritetit fanatik të të atit, dhe Mariona, një vajzë me të cilën Abiri bie marrëzisht në dashuri. Abiri dhe Jakovi do të takohen përsëri, vite më vonë, nën zjarrin e sulmeve të një organizate islamike që mbjell terror në zemër të Europës. Viktima të fantazmave të së kaluarës dhe të një urrejtjeje për të cilën nuk kanë faj, a do të munden ata të çlirohen nga kufizimet e imponuara prej traditës dhe të zgjedhin një rrugë tjetër? Nga asnjëra anë është një udhëtim në kufijtë e ndërgjegjes së dy burrave, që janë të detyruar të jetojnë sipas identiteteve që nuk i kanë zgjedhur dhe prej të cilave është e vështirë të shpëtosh… Një histori që i ka rrënjët në natyrën njerëzore dhe në dritëhijet e saj. Një roman drithërues, i cili na fton të reflektojmë për çdo siguri tonën.

Gruaja e Kolonelit

Autori: Rosa Liksom

Përkthyes: Kujtim Ymeri

Çmimi: 800 lekë

Faqe: 184

ISBN: 978-9928-366-52-8

Përshkrimi:

Laponi, natë. Para oxhakut, një grua ripërshkon me mendje jetën e vet të gjatë: historinë e dhimbshme të dashurisë, që ka në sfond faqet e errëta të historisë së gjysmës së parë të shekullit XX, ato të një Finlande të shtrydhur midis Rusisë dhe Gjermanisë; frymëzimin nacionalist e antikomunist të “të Bardhëve”, me të cilin u ushqye në familje, në vitet 1910, ndërkohë që në kampet verore të vullnetarëve për atdheun merrte leksione shoviniste e maskiliste; dhe pastaj… infektimin nga nazizmi. Më pas, nuk qe e vështirë për të, të gjente mishërimin erotik dhe sentimental te koloneli i pasur, i fuqishëm e autoritar, shumë më i madh se ajo, një i njohur i të atit në Gjermani, kur stërviteshin për të luftuar rusët. Zërat për abuzime e përdhunime që shoqërojnë figurën e kolonelit, nuk e ndalin. Si krijesë e egër e kënetave të Laponisë, është e lumtur të lëshohet në dehjen e dashurisë dhe erosin e vet jetik. Fejesa e gjatë është kulmi euforik i një absurdi, që do të bëhet hi e pluhur pas martesës. Ritreguar me sinqeritetin e vrazhdë, të saktë e shqetësues të një gruaje tashmë të moshuar, që e ka gjetur më në fund lirinë, rrugëtimi i saj personal përfshin figura e fakte historike të tri luftërave finlandeze, por edhe të Luftës së Dytë Botërore: ushtarakë, intelektualë gjermanofilë, Himleri e vetë Hitleri, tmerret në kampet e përqendrimit dhe në Poloninë e pushtuar më 1939. E keqja parakalon para syve të saj naivë të së kaluarës dhe na vjen ashtu siç ka ndodhur, e përshkruar nga një grua që po përpiqet të kuptojë plagët e saj dhe ato të një kombi.

TË PANDARAT

Autori: Simone de Beauvoir

Përkthyes: Diana Çuli

Çmimi: 900 lekë

Faqe: 160

ISBN: 978-9928-366-65-8

Përshkrimi:

Të pandarat është një roman i shkurtër autobiografik që ndjek me emocion miqësinë pasionante midis Simone de Beauvoir-it (Silvia) dhe Zazës (Andre), që nga takimi i tyre në shkollë, në mes të Luftës së Parë Botërore, deri në vdekjen e Zazës më 1929. Silvia, nga këndvështrimi i së cilës rrëfehet ngjarja, joshet menjëherë nga Zaza, vajzë inteligjente dhe rebele: të dyja do të bëhen të pandashme, pavarësisht prej armiqësisë së familjes së Andresë, pjesë e një dinastie të madhe katolikësh militantë. Por nëse miqësia e tyre arrin t’i shpëtojë mjedisit shtypës ku Andre jeton, kjo nuk mund të thuhet për vajzën, e cila dërrmohet nën shtypjen e familjes. Kështu, historia prekëse e një miqësie kthehet edhe në denoncim të një shoqërie fanatike dhe hipokrite, e paaftë të pranojë atë që del nga kufijtë e meskinitetit të saj mendjengushtë.
Simone de Beauvoir e shkroi këtë roman, Të pandarat, në vitin 1954 dhe, megjithëse vendosi të mos e botonte, e ruajti dorëshkrimin, i cili më në fund u gjet dhe sot konsiderohet një zbulim i madh letrar: megjithëse Silvia/Simone tenton në këtë histori të bëhet njësh me shoqen, shfaqet qartë rrugëtimi i saj i ndryshëm, që do ta ndihmojë jo vetëm të shpëtojë, por edhe të bëhet një figurë themelore në historinë e emancipimit të gruas në shekullin e njëzetë.

Vera kur ime më i kishte sytë jeshilë

AutoriTatiana Ţîbuleac

Përkthyes: Maniela Sota

Çmimi: 700 lekë

Faqe: 140

ISBN: 978-9928-366-71-1

Përshkrimi:

Aleksit i kujtohet ende vera e fundit që kaloi me të ëmën. Kanë kaluar shumë vjet që atëherë, por, kur psikologu e këshillon ta rijetojë atë periudhë, në mënyrë që të arrijë të kapërcejë bllokimin krijues që po përjeton si piktor, Aleksi nis një udhëtim që do ta përballë me emocionet e verës kur ai dhe mamaja e tij mbërritën në një fshat pushimi në Francë…

Si ta kapërcesh vdekjen e një motre? Si mund ta falësh nënën, që nuk të ka pranuar kurrë? Si të përballosh sëmundjen e saj, që po e ha të gjallë? Kjo është historia e një vere pajtimi, prej tre muajsh, kur nënë e bir përfundimisht ulin armët, të shtyrë nga vdekja e pashmangshme dhe nevoja për të bërë paqe, midis tyre dhe me veten.
Me këtë histori për marrëdhëniet nënë-bir, që bashkon pendesën, pamundësinë dhe brishtësinë, Tatiana Ţîbuleac tregon se talenti i saj lidhet jo vetëm me dramën e fortë, por edhe me stilin dhe narracionin origjinal. Një roman që të prek në zemër dhe në mendje, që gërsheton jetën me vdekjen, në një thirrje dashurie dhe faljeje. Një nga zbulimet më të mëdha të letërsisë së sotme europiane. 

Mbreti këmbëbretkosë dhe përralla të tjera

Autori: Janneke Schotveld

Përkthyes: Albana Shala

Çmimi: 800 lekë

Faqe: 164

ISBN: 978-9928-366-73-3

Përshkrimi:

Ky libër përmban pesëmbëdhjetë përralla moderne nga autorja e njohur holandeze Janneke Schotveld. Përrallat flasin për Ukën, i cili është i vogël në shtat, por mjaft i guximshëm për të hyrë në pyllin ku jeton një gjigant i rrezikshëm mburracak; për kalorësen trime që “mpreh shpatën, ngjesh armaturën dhe i hipën biçikletës” që të çlirojë princin e ëndrrave nga kështjella ku e “ruajnë” prindërit; për shtrigën shtatëvjeçare Hetjen, që merr si dhuratë për ditëlindje një fshesë, por nuk guxon të fluturojë me të; për princeshën Lupinë, që duhet të zgjedhë burrin midis shtatëqind princave, por nuk i pëlqen askush dhe nuk i bën zemra “tak”; për mbretin të cilit i pëlqejnë shumë këmbët e bretkosës – derisa, një ditë prej ditësh kthehet edhe vetë në një bretkosë.
Dy nga përrallat më të bukura të këtij libri, “Shkronjangrënësi” dhe “Peshkatari i molave të letrës”, ku Schotveldi shfaqet si një tregimtare e pazakontë, sipas kritikëve, shumë shpejt do të konsiderohen klasike.
Mbreti këmbëbretkosë dhe përralla të tjera është një përmbledhje përrallash prekëse, por edhe plot humor, që nuk u ngjajnë gjithmonë përrallave tradicionale. Çdo përrallë ka piktorin e vet, emra të shquar në botën e ilustrimeve, si: Martijn van der Linden, Thé Tjong-Khing, Linde Faas, Milja Praagman dhe Annet Schaap, një zgjedhje që e bën librin me të vërtetë tërheqës.

Çelestja, planeti im


Autori
: Timothee de Fombelle

Përkthyes: Venera Domi

Çmimi: 700 lekë

Faqe: 92

 

Përshkrimi:

Një histori dashurie mes dy të rinjve? Një aventurë ekologjike? Është e vështirë ta futësh në korniza këtë roman të shkurtër të De Fombelles, shkrimtarit francez, i cili tashmë ka fituar disa çmime të rëndësishme në Francë dhe jashtë saj.
Në një qytet të së ardhmes, që rritet vetëm vertikalisht, jeton një djalë i ri që ha, fle, shkon në shkollë, bën detyrat e shtëpisë si bashkëmoshatarët dhe prapëseprapë ndryshon nga të tjerët. Jeton gjithmonë i vetëm, sepse e ëma, një grua në karrierë, është e zënë njëzet e pesë orë në ditë duke drejtuar një ndërmarrje të stërmadhe.
Atij doemos që nuk i mungon asgjë: frigoriferi po “shembet” nga blerjet online, mjafton të hapë gojë dhe lojërat elektronike të fjalës së fundit i mbërrijnë si me magji. Por ajo që i mungon është diçka tjetër…
Për fat të mirë ka Brisin, një shok të dashur që i bën shoqëri dhe ka një baba fantastik. Por djaloshi “jetim” ndihet gjithsesi i vetmuar. Derisa në prag të katërmbëdhjetëvjetorit, zemra i del nga kontrolli: një ditë, një vajzë shumë e ëmbël, Çelestja, vjen në klasën e tij dhe ja ku ndizet shkëndija, duke shpërndarë yje dhe zemra kudo! Por bukuroshja zhduket dhe kërkimi i saj i dëshpëruar do t’i zbulojë djaloshit të kësaj historie të gjitha plagët e Planetit, që duhet shpëtuar, ashtu si vetë Çelestja…
Autori ndërthur vizionet e së ardhmes me problemet e shoqërisë së sotme, duke i dhënë jetë një historie, protagonist i vërtetë i së cilës është mesazhi: “Le të shpëtojmë Planetin tonë”.

Katitzi në gropën e gjarpërinjve

Autori: Katarina Taikon

Përkthyes: Sokol Demaku

Çmimi: 600 lekë

Faqe: 104

ISBN: 978-9928-366-61-0

Përshkrimi:

Katitzi është gati nëntë vjeçe. Motra e saj Roza sapo është martuar dhe ka shkuar të jetojë në familjen e saj të re, ndaj Katitzi ndihet shumë e vetmuar. Familja e saj e madhe jeton ende në Norrland dhe babai, bashkë me vëllain më të madh Polin, punon në pyll. Dhe, teksa shkon një ditë për t’i ndihmuar, Katitzi bie në një gropë plot me gjarpërinj. Por, mos u shqetësoni! Gjithçka shkon për bukuri, Katitzin nuk e kafshojnë gjarpërinjtë, sepse, siç thotë babai Taikon, “duhet të ketë lindur me këmishë”. Megjithatë, i frikësuar, babai e sheh këtë ndodhi si një ogur të keq dhe ka frikë se mund t’i dëbojnë nga Suedia. Kështu, me ngut, vendos që me gjithë familjen të shpërngulen për të banuar diku tjetër. Kur mbërrijnë afër Stokholmit, gjejnë një vend të përshtatshëm për të ngritur çadrat. E, pavarësisht prej mallit dhe lodhjes, transferimi sjell edhe diçka të mirë: Katitzi krijon menjëherë shokë e miq të rinj mes fqinjëve: Semin, që e ndihmon të mbajë ujin, dhe zonjën e mirë Saga, që ia del t’i regjistrojë në shkollë atë dhe Lenën.

Plot aventura të reja e presin vogëlushen Katitzi!

Babai nuk ka më frikë nga të huajt

Autori: Rafik Schami

Ilustruar nga Ole Könnecke

Përkthyes: Greisa Ymeri Boehl

Çmimi: 800 lekë

Faqe: 32

ISBN: 978-9928-366-46-7

Përshkrimi:

Rebeka është me fat. Babai i saj është i mençur dhe i kujdesshëm. Është edhe magjistar dhe i magjeps të gjithë me shfaqjet e tij. Është i fortë e trim dhe asgjë nuk e tremb. Përveç të huajve, sidomos ata me lëkurë të zezë. Një frikë e tmerrshme, që e bën t’i dridhen këmbët dhe t’i ngrihen flokët përpjetë. Ai nuk e thotë, por Rebeka e ka kuptuar dhe, meqë e do shumë, trishtohet nga kjo gjë. Dhe përpiqet ta shërojë nga kjo sëmundje imagjinare, por asnjë lloj “mjekimi” nuk i bën efekt. Deri kur vjen një nga ato ditët kur ndodhin rastësi të çuditshme…

Tri rrëfenja

Autori: Umberto Eco

Ilustruar nga Eugenio Carmi

Përkthyes: Edon Qesari

Çmimi: 900 lekë

ISBN: 978-9928-366-47-4

Përshkrimi:

Bomba dhe gjenerali
Atomet e dëshpëruara mbyllur brenda një bombe dhe një gjeneral që dëshiron
të nisë një luftë me çdo kusht.

Tre kozmonautët
Tre kozmonautë dyshues që takojnë një marsian me gjashtë duar.

Xhuxhmaxhuxhët e planetit Gnu
Një perandor fuqiplotë që mëton të çojë qytetërimin në një planet të vogël, ku banorët janë të pafajshëm dhe të lumtur.

Nga takimi i jashtëzakonshëm i një tregimtari si Umberto Eco dhe një artisti si Eugenio Carmi, tri histori për respektin dhe shpresën, për fëmijë e të rritur, për ata që duan të lexojnë me imagjinatë.

 

Kopshti prej qelqi

Autori: Tatiana Țîbuleac

Kategoria: Botime për të rritur, Letërsi e huaj 

Përkthyes: Maniela Sota

Viti i botimit: 2021 

Numri i faqeve: 200 

Çmimi: 640 lekë

Përshkrimi:

Kishinjev, Moldavi. Lastoçika e vogël birësohet nga mbledhësja e shisheve Tamara Pavlovna. Lastoçika shkon në shkollë, mëson rusisht, edhe pse parapëlqen gjuhën e saj, dhe ndëshkohet nga e ëma kur nuk e flet siç duhet rusishten. Ajo mëson të lajë shishe, por edhe të vjedhë apo të refuzojë kërkesat e burrave tepër këmbëngulës… Fqinjët e saj bëhen familja e saj e re dhe i japin pak nga mirësia e tyre. Por plagët nuk zhduken dhe pyetjet e mundojnë. “Kopshti prej qelqi” është një roman intim për traumat e fëmijërisë, kërkimin e vetvetes dhe identitetit në një mjedis shumëkulturor dhe dygjuhësh. E parë përmes syve të një fëmije, historia tregohet me ndjeshmërinë, brishtësinë,  ashpërsinë dhe empatinë e moshës. Fëmijëria e saj i ngjason shumë lodrës aq të dëshiruar nga Lastoçika – kaleidoskopit – të cilin e gjeti në rrotat e një makine dhe që dukej i plotë, megjithëse ishte i thyer brenda. Por “Kopshti prej qelqi” është edhe një letër imagjinare nga Lastoçika, e rritur tashmë, për prindërit e saj. Dhimbja prej braktisjes, mungesa e dashurisë dhe butësia amësore janë plagë që nuk shërohen.

Pafundësi

Autori: Maša Kolanović

Kategoria: Botime për të rritur, Letërsi e huaj 

Përkthyes: Xhelal Fejza

Viti i botimit: 2021 

Numri i faqeve: 196

Çmimi: 640 lekë

Përshkrimi:

Nëpërmjet këtij vëllimi me tregime autorja synon të na rrëfejë për absurditetin e ekzistencës, lidhur ngushtë me kapitalizmin e pamëshirshëm, ku protagonistët përpiqen të ruajnë dinjitetin e tyre. Ka dymbëdhjetë histori me një sërë temash mbërthyese. Një teze e moshuar që i druhet varrosjes për së gjalli, vendos të marrë celularin e saj në varr dhe u kërkon familjarëve t’i telefonojnë një ditë pas funeralit. Një tregimtare i lexon bashkëshortit në prag të vdekjes dhe një ish-drejtori të një dyqani, slogane reklamash nga katalogu i IKEA-s. Një vajzë, nëna e së cilës ndërron jetë prej kancerit të zorrës së trashë, hap gardërobën e së ëmës dhe gjen aty “ditarin e shpenzimeve” të saj pa fre në eBay, si një mënyrë për të hequr mendjen nga diagnoza e pamëshirshme. Një baba i moshuar e gjen veten në duart e një operatori telefonik, me të cilin ka firmosur në mënyrë të pandërgjegjshme një kontratë të pafavorshme, dhe fillon të marrë fatura të majme sepse nuk ia thotë nga teknologjia. Një fëmijë u kërkon prindërve t’i blejnë të njëjtën kukull që ka parë në një dokumentar për Çernobilin. Në të dymbëdhjetë historitë, që të bëjnë të mendosh, jeta dhe vdekja ndërthuren me njëra-tjetrën, bashkë me të qeshura, lot në sy dhe një komb në fyt.

Mutacionet

Autori: Francis Kirps

Kategoria: Botime për të rritur, Letërsi e huaj 

Përkthyes: Edvin Cami

Viti i botimit: 2021 

Numri i faqeve: 164

Çmimi: 640 lekë

Përshkrimi:

Vëllimin Mutacionet, një përmbledhje mbresëlënëse prej shtatë tregimesh dhe një poezi, Francis Kirps e ka ndërtuar në bazë të lidhjeve ndërtekstuale me vepra të shkrimtarëve të njohur të letërsisë botërore. Këto rrëfime të fuqishme, të shpalosura me shkathtësi, shndërrohen kështu në histori të reja, të pavarura, të bartura tërësisht me zërin dhe fuqinë imagjinare të Francis Kirpsit. Kështu, miza e shtëpisë Leon Sumsa zgjohet një mëngjes e shndërruar në një “vertebror të përbindshëm”, domethënë në një qenie njerëzore, çka të sjell ndër mend Metamorfozën e Kafkës. Luani i satirës së Kurt Tucholskyt (Luani është lëshuar) kthehet te Kirpsi në një ari polar që shëtit nëpër Berlin. Modeli i statujës së Venerës së ishullit të Prosper Merimesë punon si skllave në një “ndërmarrje” të lashtë romake, e ngritur mbi paralele mbresëlënëse me botën e punës në ditët tona. Anekdota nga lufta e fundit prusiane, e Heinrich von Kleistit, zhvendoset në të ardhmen, teksa katër njerëzit e fundit janë në luftë me njëri-tjetrin. Ndërsa Thirrja e ariut të madh e Ingeborg Bachmannit ndërthuret me mitin e Ktulhuit të Lovecraftit, për të krijuar një frymë poetike si ajo e Gottfried Bennit.

Ankthi i portierit para penalltisë

Autori: Peter Handke 

Kategoria: Botime për të rritur, Letërsi e huaj 

Përkthyes: Jonila Godole 

Viti i botimit: 2021 

Numri i faqeve: 144

Çmimi: 640 lekë

Përshkrimi:

I pushuar befas nga puna në kantier, ish-portieri i futbollit, Jozef Bloh, fillon të endet rrugëve të Vjenës: shkon në treg, kinema, stadium, pastaj kërkon një dhomë hoteli për natën. Shqisat e tij janë në përgjim, gjithçka e shqetëson. Ai kërkon me dëshpërim një njeri me të cilin të flasë, përpiqet t’u telefonojë të njohurve, pa gjetur askënd. Bredhjet e tij vazhdojnë derisa takon një grua të gatshme të kalojë natën me të. Por pastaj e vret, pa asnjë motiv. Ankthi që e mbërthen pas vrasjes është i njëjtë me atë që ndiente kur, si portier, përgatitej të priste një penallti. Përpiqet atëherë të arratiset drejt kufirit, duke u ndier i spiunuar, gjah për të tjerët, dyshues ndaj të gjithëve, në përpjekje për të parashikuar lëvizjet e kundërshtarit…

Një nga tekstet më domethënëse të Peter Handkes, një thriller i tensionuar dhe anormal, me një stil narrativ tejet origjinal.

E çmendun, e çmendun, e çmendun dashunie për ty

Autori: Alda Merini 

Kategoria: Botime për të rritur, Letërsi e huaj 

Përkthyes: Ledia Dushi 

Viti i botimit: 2021 

Numri i faqeve: 95

Çmimi: 480 lekë

 

Përshkrimi:

“Një përmbledhje poezish, në vazhdën e përmbledhjes me poezi të poetit të madh francez, Prévert “Kjo dashuri”. Poezi për t’u lexuar, për t’u recituar, për t’u kopjuar, për t’u dhënë si dhuratë: për të gjithë të rinjtë që, falë një libri, mund të shprehin ndjenjat e tyre më të thella dhe më komplekse. Poezia, dashuria dhe çmenduria futen njëkohësisht në jetën e poetes Alda Merini, një stuhi që e përmbysi, në adoleshencë, deri kur ajo arrin të fitojë mbi të, me forcën e fjalës. Ndërkohë që tregon për vitet e kaluara në spitalin psikiatrik, ajo padit përvojën më të dhimbshme: urdhrin që i jep mjeku që të mos dashurohet.

Në poezitë e Alda Merinit dashuria, më shumë se një temë dominuese, është shpirti që përshkon vargjet, është mekanizmi që vë në lëvizje fjalët. Objekt i dashurisë është gjithçka që mund të nxisë tek ajo një “ngacmim përrallor të mendjes”, një “mrekulli abstrakte”; që tejkalon çdo përkufizim kohor e hapësinor. Dashuria, ashtu si poezia, është e patjetërsueshme, e pakorruptueshme edhe nga të qenit e dëmshme, është kundërhelmi më i mundshëm i çmendurisë.

“Nuk është poezia ajo që të çmend, por rrethanat e jetës; jo çdo i çmendur është edhe poet”.

Përmasa e katërt

Autori: Janis Ricos

Kategoria: Botime për të rritur, Letërsi e huaj

Përkthyes: Romeo Çollaku

Viti i botimit: 2021 

Numri i faqeve: 216

Çmimi: 800 lekë

Përshkrimi:

Poemat e përmbledhjes Përmasa e katërt, Janis Ricos i shkroi nga viti 1956 deri në vitin 1975, një hark kohor ky që përmendet si periudha më e begatë e krijimtarisë së tij. Të gjitha poemat zhvillohen në trajtë monologu teatral, me karakter narrativ, në varg të lirë dhe me fjalor të thjeshtë e, ndonjëherë, antilirik. Atyre u paraprin një hyrje si udhëzim skenik dhe mbyllen me një epilog, gjithashtu në prozë. Nëpërmjet personazhesh legjendare, të nxjerra nga cikli i atridëve apo ai i Luftës së Trojës, Janis Ricos flet për vetminë, për dashurinë e humbur, për plakjen e trupit, për përplasjet që ndodhin brenda ndërgjegjes së individit si autor veprash sociale, për kujtesën vetjake dhe për atë historike. Rrëfyesi i secilës poemë i drejtohet një personazhi tjetër, memec, i cili është vazhdimisht i pranishëm në skenë, dëgjon, por nuk përgjigjet. Përmasa e katërt, që i jep titullin librit, është, sipas vetë poetit, koha, jo thjesht koha biologjike që rrënon, shkatërron dhe e shpie njeriun drejt vdekjes, por kryesisht koha historike, e cila e shkundullon protagonistin dhe e detyron të luftojë me të shkuarën dhe të ardhmen, në mënyrë që, duke shqyrtuar veprat e veta, të shpjegojë shkaqet që i shtyjnë drejt rrënimit shpirtëror.

Përshkrimi:

Kishinjev, Moldavi. Lastoçika e vogël birësohet nga mbledhësja e shisheve Tamara Pavlovna. Lastoçika shkon në shkollë, mëson rusisht, edhe pse parapëlqen gjuhën e saj, dhe ndëshkohet nga e ëma kur nuk e flet siç duhet rusishten. Ajo mëson të lajë shishe, por edhe të vjedhë apo të refuzojë kërkesat e burrave tepër këmbëngulës… Fqinjët e saj bëhen familja e saj e re dhe i japin pak nga mirësia e tyre. Por plagët nuk zhduken dhe pyetjet e mundojnë. “Kopshti prej qelqi” është një roman intim për traumat e fëmijërisë, kërkimin e vetvetes dhe identitetit në një mjedis shumëkulturor dhe dygjuhësh. E parë përmes syve të një fëmije, historia tregohet me ndjeshmërinë, brishtësinë,  ashpërsinë dhe empatinë e moshës. Fëmijëria e saj i ngjason shumë lodrës aq të dëshiruar nga Lastoçika – kaleidoskopit – të cilin e gjeti në rrotat e një makine dhe që dukej i plotë, megjithëse ishte i thyer brenda. Por “Kopshti prej qelqi” është edhe një letër imagjinare nga Lastoçika, e rritur tashmë, për prindërit e saj. Dhimbja prej braktisjes, mungesa e dashurisë dhe butësia amësore janë plagë që nuk shërohen.